Welkom bij een nieuwe aflevering van ‘Mindful werken’, dé podcast over werken in je eigen tempo. Mijn naam is Lisa Langenkamp en in deze podcast beantwoord ik in iedere aflevering een vraag over mindful werken. Ik deel praktische tips en ervaringen die mij hebben geholpen rust te vinden in een wereld waar de druk om te presteren steeds groter wordt en voldoende niet genoeg is.

De vraag die ik in deze aflevering beantwoord is:

Hoe kom je los van je werk op vakantie?

Lisa (Mindfulnessbuddy)

Op het moment dat ik deze aflevering opneem is het zomervakantie. Ik zag op Instagram dat er mensen zijn die niet goed kunnen ontspannen, zelfs al zijn ze vrij. Misschien heb je tot aan je vakantie hard gewerkt om je werk af te krijgen, ben je nu klaar en vind je het daarom extra frustrerend dat je niet tot rust kunt komen. Hierdoor beland je in een negatieve spiraal en is ontspanning nóg verder te zoeken. In deze aflevering deel ik daarom tips om afstand te nemen van je werk.

1. Bereid je vakantie voor

Laten we eerst eens kijken wat slim is om te doen voordat je op vakantie gaat. Als je jezelf pas op het laatste moment afvraagt wat je nodig hebt om je werk af te ronden of überhaupt niet met deze vraag bezig bent, is de kans groter dat je gestrest je laptop dichtklapt of misschien zelfs moet doorwerken als je vrij bent. Vakantie begint al voordat je weggaat. Doe jezelf en je omgeving (want: minder sacherijnig) daarom een plezier en stel jezelf de volgende vragen:

1. Wat moet er nog gedaan worden voordat ik vrij ben? En hoeveel tijd heb ik daarvoor nodig?
2. Is het nodig dat ik een deel van mijn werk overdraag aan een collega of red ik het in de resterende tijd?
3. Kan ik bepaalde zaken ook vooruit schuiven als ik te weinig tijd heb?
4. Wat kan ik doen om het mezelf in de week voordat ik vertrek makkelijker te maken?

Beantwoord elke vraag zo concreet mogelijk. Dus niet: ‘project X afronden’, maar ‘voorstel over onderwerp X afmaken’. De laatste vraag verdient extra aandacht: we haasten ons meestal meer dan we denken. Onder hoge druk werken geeft een prettig gevoel en we weten vaak niet hoe het anders kan. Toch is er meer mogelijk dan je denkt. Je kunt het jezelf bijvoorbeeld makkelijk maken door minder belangrijke afspraken na je vakantie te doen, hulp te vragen aan een collega of een etentje te verzetten zodat je in de laatste week een extra avond vrij hebt. Met ‘makkelijk maken’ bedoel ik dus niet ergens makkelijk vanaf komen, maar wel dat je met meer gemak je werk gedaan krijgt. Hierdoor houd je energie over voor het leukste deel: op vakantie gaan!

2. Neem de tijd om te reizen

In mijn studententijd ging ik een half jaar naar Engeland voor mijn studie. Ik had te weinig tijd genomen om me voor te bereiden op de reis, waardoor ik spullen vergat en geen ruimte meer had in mijn hoofd om na te denken over wat wel in niet in je koffer mag. Uitgeput en blij dat ik in het vliegtuig zat steeg ik op. Haasten om op de plaats van bestemming te komen is geen goede start van je vakantie. Soms is er geen ontkomen aan, maar hoe fijn is het als je een extra dag hebt om over te schakelen van het normale ritme naar de vakantiemodus? Ga dus als het even kan niet meteen weg. Andersom geldt ook: zorg dat je, als je weer thuis bent, tijd hebt om aan te komen. Zelfs al neem je een extra ochtend of middag vrij, het kan een enorm verschil maken. Je hoeft de extra tijd dus niet te vullen met allerlei andere activiteiten, maar pak bijvoorbeeld rustig je spullen uit of neem een moment om na te genieten.

3. Zet notificaties uit

Een paar zomers terug ging ik een weekend weg met een vriendin. Ik voelde me in die periode zo betrokken bij en verantwoordelijk voor mijn nieuwe baan, dat ik toch nog even op de heenweg mijn werkmail las. Uiteindelijk had ik dat beter niet kunnen doen, want de hele vakantie moest ik aan één mailtje denken. Ik kon er zelfs niet goed door slapen. Hoe normaal het ook lijkt te zijn om altijd bereikbaar te zijn en hoe leuk je je werk ook vindt, je hoeft maar één bericht te lezen en je hoofd wordt gevuld met nieuwe gedachten. Zet daarom notificaties uit of schaf een aparte werktelefoon aan, zodat je die thuis achter kunt laten. Tenzij je levens moet redden, dan is het een ander verhaal natuurlijk. Vind je het spannend om niet bereikbaar te zijn? Dan daag ik je juist uit om het te proberen. Je zult zien dat berichten vaker kunnen wachten dan je denkt.

4. Ga mindful wandelen

Het mooie aan mindfulness vind ik dat je de meest alledaagse dingen met aandacht kunt doen, zoals een slok van je drinken nemen of je aankleden. Een bijzonder effectieve oefening is mindful wandelen of lopen. Waar je ook heengaat in je vakantie, er zijn vast genoeg momenten waarop je moet lopen. Al is het vanaf je strandbedje naar het all inclusive buffet. Meestal lopen we met een doel, maar je kunt ook oefenen met aandachtig lopen. Clare Gogerty zegt hierover in haar boek ‘Mindful wandelen’:

Mindful wandelen is in het bijzonder effectief omdat de gestage en ritmische handeling van telkens een voet voor de andere zetten je geest kalmeert. Je gedachten worden dan op de weg gericht. Als we lopen, komen onze lichamen tot leven. Het hart pompt, de longen zuigen zich vol lucht en lopen weer leeg en het hoofd wordt helder. Je raakt verkwikt en scherper van geest. Het is één van de eenvoudigste en effectiefste dingen die je kunt doen.

Clare Gogerty

In plaats van met je aandacht al bij de bestemming te zijn of ondertussen af te dwalen naar het verleden of de toekomst, probeer je je te concentreren op elke stap. Zo kun je je richten op het neerzetten van je voet als geheel of op bepaalde onderdelen van die beweging, zoals het wisselen van voet, bewegen, neerzetten en opnieuw wisselen. Of je richt je op de beweging van je hele lichaam. Net als tijdens een zitmeditatie komt er waarschijnlijk van alles in je op en raak je afgeleid. Afleiding is niet erg, zolang je maar opmerkt dat je er even niet bij was. Daarna ga je weer verder met lopen.

Een paar tips voordat je begint:

1. Doe geen oortjes in met muziek of een podcast. Het is de bedoeling dat je met je gedachten bij het lopen leert te zijn.
2. Als je met iemand anders gaat wandelen, spreek dan af in stilte te lopen.
3. Sta aan het begin en einde stil met je ogen gesloten. Voel dat je staat, merk de lengte van je lichaam op en hoe je lijf zich in evenwicht houdt.
4. Formuleer voordat je je eerste stap zet een intentie, oftewel voornemen: welke richting ga je op?
5. Je hoeft niet in slow motion te lopen, maar in elk geval langzamer dan je normaal gesproken doet.
6. Sta af en toe even stil en maak bewust contact met je lijf. Adem een keer in en uit.
7. Tenslotte: heb niet de verwachting dat je wandeling mooier wordt of dat je je nu opeens beter gaat voelen. Het doel van de oefening is in het hier en nu komen door te lopen.

5. Zet je gedachten op papier

Als je me al langer volgt dan weet je dat ik dol ben op schrijven. Het is voor mij een manier om mijn gedachten te ordenen en me niet te laten opslokken door wat er in mijn hoofd en om me heen gebeurt. In het boek ‘Emotionele flexibiliteit’ van Susan David is schrijven ook één van de belangrijkste tips als je ergens afstand van wilt nemen. David zegt:

Als we gevangenzitten, hebben we vaak maar één kijk op iets, één antwoord, één manier om dingen te doen. We zitten verstrikt in onze gedachten, emoties en verhalen. Ze zijn de baas over ons, leiden onze acties en maken ons star, waardoor we ons nadat iets gebeurd is vaak afvragen: wat bezielde me in vredesnaam? Alleen als we afstand nemen, kunnen we zien dat er meer dan één manier is om naar de situatie te kijken.

Susan David

David haalt een onderzoek aan waarin ene James Pennebaker, een gerenommeerde professor aan de University of Texas, een groep mensen elke dag twintig minuten liet schrijven over emotioneel belangrijke ervaringen. De professor liet een andere groep over gewone dingen schrijven, zoals hun schoenen of auto’s die voorbij kwamen. De eerste groep was na afloop van het onderzoek vrolijker, minder depressief en minder angstig. Deze mensen hadden een lagere bloeddruk, een verbeterd immuunsysteem en gingen minder vaak naar de huisarts. Ook gaven ze aan dat ze betere relaties hadden, een verbeterd geheugen en succesvoller waren op hun werk. Ben je geen schrijver? Je verhaal opnemen werkt net zo goed.

Zinnen om je op weg te helpen:

• “Het valt me op dat…”
• “Ik heb ervan geleerd dat…”
• “De reden dat…”
• “Ik besef nu…”
• “Ik begrijp dat…”

6. Stel vakanties niet uit

Misschien voelen de weken voor je vakantie als ploeteren en ben je blij dat je eindelijk kunt uitrusten. Maar als je extreem uitkijkt naar het moment waarop je vrij bent, dan is dat eigenlijk een teken dat je te lang bent doorgegaan. Filosoof Kris Pint zegt hierover in het boek ‘Minder moeten, meer leven’ van Annemieke Leclaire:

Het heeft iets ontmoedigends om vrije tijd te zien als een ‘herstelperiode’. Want dat betekent dat we de rest van het jaar onszelf en elkaar beschadigen, en dat blijkbaar normaal zijn gaan vinden. Het krijgt daardoor iets stakkerigs, die nood aan vrije tijd en vakantie, met gruwelijke uitdrukkingen zoals ‘de batterijen even opladen’ zodat de machine daarna gewoon weer door kan razen.

Kris Pint

In een boek dat ik al eerder heb aangehaald, ‘Rust in uitvoering’, legt schrijver Alex Soojung-Kim Pang uit dat rust schrappen negatieve gevolgen heeft voor je productiviteit en gezondheid. Bovendien is de werkgever ook duurder uit als je schaars omgaat met vakantiedagen. Van beide kanten betaal je er dus een stevige prijs voor. Wees er daarom op tijd bij en neem rust serieus. Twijfel je of je vakantie moet nemen? Dan hoop ik je hiermee het laatste zetje te hebben gegeven.

Boekentips:

• ‘Mindful wandelen’ – Clare Gogerty
• ‘Emotionele flexibiliteit’ – Susan David
• ‘Minder moeten, meer leven’ – Annemieke Leclaire
• ‘Rust in uitvoering’ – Alex Soojung-Kim Pang
• Al mijn favoriete boeken

Heb jij ook een vraag op werkgebied? Stuur me een bericht en wie weet maak ik er een podcast van!

Ik doe mijn best om waardevolle content te maken. Dit artikel bevat daarom affiliate links. Als je via deze links iets koopt, krijg ik daar een kleine vergoeding voor zonder dat je extra hoeft te betalen. Dankjewel voor je bijdrage!